İmalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Ekim ayında 51.2’ye gerileyerek art arda ikinci ayda da sektördeki büyümenin yavaşladığına işaret etti.

Üretim ve yeni siparişler dördüncü çeyreğin ilk ayında tedarik zincirindeki aksamalar nedeniyle daralma kaydederken TL’nin değer kaybetmesi ve ham madde arzındaki sorunlar fiyatlarda keskin bir artışa neden oldu.

ÜRETİMDE DARALMA

İstanbul Sanayi Odası (İSO) için IHS Markit tarafından derlenen imalat PMI, koronavirüs yasaklarının gevşetildiği haziran ayında daralmadan büyümeye işaret eden 50 seviyesinin üzerine çıktı. Ağustos ayında 54.1’e kadar yükselen endeks, eylülde 52.5’ye gerilemişti.

Üretim alt endeksi eylül ayındaki 51.5 seviyesinden ekimde 48.7’ye gerileyerek üretimin daraldığını gösterdi. Ankete cevap veren şirketlerden bazıları üretimlerini artırmış olsa da diğer şirketler ham madde temininde zorluklar ve TL’nin değerindeki keskin oynaklık nedeniyle üretim azalttıklarını belirttiler.

Yeni siparişler alt endeksi 52.1’den ekimde 49’a gerileyerek daralma olduğunu gösterdi. Talepteki daralmada imalatçıların elektronik parça bulmakta zorlanmaları rol oynadı.

TEDARİK ZİNCİRİ SORUNLARI ETKİLİYOR

Sadece yeni ihracat siparişlerini gösteren alt endeks ise 54.9’dan 53.9’a inerek ihracat siparişlerindeki artışın sürdüğünü gösterdi. Yurtdışından siparişler gelmeye devam etti ve ihracat siparişlerindeki büyüme beşinci ayına girdi.

Tedarik zinciri sorunları, üretim ve yeni siparişlerde gerilemeye yol açmanın yanı sıra girdi fiyatlarının da yükselmesine de katkıda bulundu. TL’deki değer kaybından da etkilenen girdi fiyatları üç ayın en sert yükselişini kaydetti.

TL’deki değer kaybı fabrika çıkış fiyatlarının da keskin şekilde artmasına yol açtı. Fabrika çıkış fiyatları Eylül 2018’den bu yana sert artışı kaydetti.

İmalat PMI hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, elektronik parçalar başta olmak üzere arz sorunlarının sektörde daraltıcı etki yaptığına dikkat çekerek, “Ürün temin edebildikleri durumlarda ise firmalar, Türk lirasındaki değer kaybının güçlendirdiği enflasyonist baskılar sonucu giderek daha yüksek fiyatlar ödemek zorunda kalıyorlar. Son PMI anketinin yeni ihracat siparişlerinde devam eden artış gibi olumlu bir gelişme içermesine rağmen, yılın dördüncü çeyreği firmalar için zor geçecek gibi görünüyor” dedi.