Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na ait 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu’nun ayrıntıları belli oldu. 20 Eylül 2020’de tamamlanıp Resmi Gazete’de yayımlanan raporda bakanlığın bazı ihalelerinde görülen ve kamu ihale mevzuatı ile işin sözleşmesine aykırı işlemlerle bunların sonucu gerçekleştirilen haksız ödemelere ayrıntılı şekilde yer veriliyor.
SÖZLEŞMEYE AYKIRI ÖDEME İDDİASI
138 sayfalık Sayıştay Raporu’nun 10 sayfası (41-50 arası) Adapazarı- Karasu demiryoluna ayrılmış. 41’nci sayfadan itibaren BULGU-6 başlığı altında sıralanan İhale sözleşmesine aykırı iş ve işlemler yüklenici firmaya ihale bedelini kat be kat aşan ödemeler yapıldığını belgeliyor. Sayıştay Raporu’nda 2 Kasım 2010 tarihinde ihalesine çıkılan Adapazarı-Karasu çift hatlı demiryolu hattı altyapı projesi üzerindeki köprüler, viyadükler ve diğer sanat yapıları ile birlikte 20 Nisan 2011 tarihinden itibaren 750 takvim günü içerisinde 320 milyon TL bedelle yapılması için yüklenici firmayla sözleşme imzalandığına işaret ediliyor. Raporda sözleşmedeki açık hükme rağmen 73 km’lik taahhüdün sadece 20 km’den az bir alanda zemin ıslah çalışmalarını (23 km - işin yüzde 14,6’sı) tamamlayabilmiş firmaya bunun karşılığı olan 87 milyon 600 bin lira yerine 825 milyon 138 bin TL ödeme yapıldığı belirtiliyor.
RAPORDAN BAZI BÖLÜMLER
20 Eylül 2020 tarihli Sayıştay Raporu’nda, sözleşmeye aykırı olarak gerçekleştirildiği iddia edilen usulsüz iş ve işlemlerle ilgili bulgulardan bazıları şöyle:
-İşe ilişkin İdare ile yüklenici arasında 05.04.2011 tarihli sözleşme imza edilirken yürürlükteki ihale mevzuatına ve işe ait ihale dokümanına aykırı biçimde yüklenici teklifi ekinde yer almayan birim fiyat analiz ve rayiçlerinin sözleşme eki yapıldığı,
- Belirlenen yeni birim fiyatlar üzerinden işin tamamlanmasının mümkün olmadığının anlaşılmış olmasına rağmen, sözleşmenin Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 24'üncü maddesi hükümleri doğrultusunda iş artışına gidilmeden tasfiye edilmesi gerekmekte iken işe devam edildiği,
- İdare ile yüklenici arasında sözleşme hükümlerine aykırı biçimde “İşe Devam Tutanağı” imzalandığı ve söz konusu Tutanak nedeniyle yükleniciye haksız süre uzatımı verilerek sözleşme bedelinden fazla tutarda iş yaptırıldığı,
- İşin geçici kabulünün işin yapımı sırasında yapı denetim görevini üstlenmiş kontrol teşkilatı üyelerinin de bulunduğu geçici kabul heyeti tarafından gerçekleştirildiği,
- Bulgu konusu yapım işinde 24.12.2018 tarihinde düzenlenen 11 nolu kesin hakediş rakamlarına göre, ödemesi gerçekleştirilen toplam sözleşme bedelinin %95’i gibi çok büyük bir kısmının sözleşmenin imzalanmasından sonra taraflar arasında varılan mutabakat neticesinde belirlenen ihale görmemiş yeni birim fiyatlar üzerinden sadece iki yeni iş kalemi için ödenmiş olduğu, tespit edilmiştir.
İDARE BELGELERİ SAYIŞTAY’A GÖNDERMEMİŞ
- Denetim sürecinde, yüklenicinin teklif dosyası İdareden istenilmiş olmasına rağmen, İdare söz konusu belgeleri tarafımıza iletmemiştir.
- Yapım işi ihalesinde ihale üzerine bırakılan yüklenici firma teklifine aşırı düşük teklif sorgulaması da yapılmamış olduğu halde, yüklenici firma teklifine esas birim fiyat analizleri ve rayiçleri, mevzuat ve ihale dokümanı hükümlerine aykırı olarak sözleşme eki haline getirilmiştir.
- Mevzuata aykırı biçimde sözleşme eki yapılan yüklenici teklif rayiçlerinin ihale tarihindeki kamu rayiçlerine kıyasla bulunan katsayıların, sözleşme kapsamında bulunmayıp da sonradan iş kapsamında yaptırılmasına karar verilen iki yeni iş kalemine ait yeni birim fiyatların tespitinde kullanıldığı görülmektedir. İşin başlangıç aşamasında hesap edilen bu yeni birim fiyatlar üzerinden yapılan ödemeler, iş sonu itibarıyla toplam sözleşme bedelinin %95'ini aşmıştır.
ÜÇTE BİRİNE BEDELİN ÜÇ KATI ÖDENMİŞ
Bulguda yer verilen tespitlerin genel bir değerlendirmesi olarak; Kamu ihale mevzuatına ve işin sözleşmesine aykırı biçimde gerçekleştirilen tüm bu işlemler sonucunda;
02.11.2010 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye çıkılırken Adapazarı ve Arifiye arasında işletilmekte olan demiryolu hattı ile Karasu’da mevcut bulunan liman ve sanayi tesisleri arasında 73 km. uzunluğundaki çift hatlı demiryolu altyapı inşaatının üzerindeki köprüler, viyadükler ve diğer sanat yapıları ile birlikte 20.04.2011 tarihinden itibaren 750 takvim günü içerisinde 320.000.840,46 TL bedelle yaptırılması amaçlanmış iken; İdare tarafından 24.12.2018 tarihinde düzenlenen 11 nolu kesin hakediş ve kesinleşmiş yargı kararları neticesinde yükleniciye fiyat farkları dahil toplam 825.138.153,72 TL ödeme yapılmış olunmasına karşın, mevcut işte gelinen son durum itibarıyla sadece 20 km.’den az bir alanda zemin ıslah çalışmalarının tamamlanabilmiş olduğu ve işin fiziki gerçekleşme oranının ancak %23 mertebesine gelebildiği anlaşılmıştır. (Karasuhaber)
