İşyerlerinde yapılan işin niteliğine göre gürültü seviyesi geri dönüşü olmayan işitme kayıplarına neden olabilecek şekilde yüksek olabiliyor. Buna istinaden çalışanların gürültü ile ilgili risklerden korunmalarına dair yönetmeliğinin bize yol gösterici olarak bilgiler verdiğini ve bu bilgiler ışığında önlem alınması gerektiği hasıl olmaktadır. İlgili yönetmelikte işveren, çalışanların maruz kaldığı gürültü düzeyini, işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesinde ele alır ve risk değerlendirmesi sonuçlarına göre gereken durumlarda gürültü ölçümleri yaptırarak maruziyeti belirler şeklinde bir madde mevcuttur.

Bu maddeye göre gürültülü olma ihtimali yüksek çalışma yerlerinde ilk etapta gürültü ölçümü yapılarak gürültünün kaç desibel (dB(A)) olduğunu saptamak bizler için önemli olacaktır. Çünkü yönetmelik işverene der ki 85 dB(A) üzeri bir gürültü ortam söz konusu ise o ortamda tedbirler almak durumundasın. Bu tedbirler ile ilgili de işveren, risklerin kaynağında kontrol edilebilirliğini ve teknik gelişmeleri dikkate alarak, gürültüye maruziyetten kaynaklanan risklerin kaynağında yok edilmesini veya en aza indirilmesini sağlar diyerek açık bir şekilde işverenin ilk etapta gürültünün kaynağında mücadele etmesi gerektiğini ifade etmektedir. Yani doğru bilinen yanlışlardan olan gürültülü ortam var ise çalışana kulak koruyucu verelim kullansın, bu sayede riski ortadan kaldırmış olalım demek doğru, etkin bir çözüm olmayacak.

İlgili yönetmeliğin 8. maddesi işverenin tehlikenin kaynağında yok edilmesi için şunları yapabileceğini ifade etmektedir; gürültüye maruziyetin daha az olduğu başka çalışma yöntemlerinin seçilmesi, yapılan işe göre mümkün olan en düşük düzeyde gürültü yayan uygun iş ekipmanının seçilmesi, işyerinin ve çalışılan yerlerin uygun şekilde tasarlanması ve düzenlenmesi, iş ekipmanını doğru ve güvenli bir şekilde kullanmaları için çalışanlara gerekli bilgi ve eğitimin verilmesi, gürültünün teknik yollarla azaltılması, işyeri, işyeri sistemleri ve iş ekipmanları için uygun bakım programlarının uygulanması, gürültünün, iş organizasyonu ile azaltılması, hususlarını göz önünde bulundurarak hareket edip tehlikeyi kaynağında yok eder.

İşveren yukarıda saydığımız hususları uygulayıp gürültüyle kaynağında mücadele edip maruziyeti düşüremediyse çalışanlarına kişisel koruyucu donanım kullandırarak gürültüye maruziyeti düşürebilir.

Yani uzun lafın kısası iş güvenliğinde önce toplu koruma yöntemlerine akabinde toplu koruma yöntemleri yetersiz kalıyorsa veya uygulanamıyor ise kişisel koruyuculara başvurarak tehlikeler ile mücadele edilmelidir.

Ufuk DURSUNOĞLU

İş Güvenliği Uzmanı –İlk Yardım eğitmeni