Yıllardır kötü durumdakiVali Ahmet Hamdi Nayir, Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce, Pamukova Belediye Başkanı Güven Övün, Kaymakamı Recai Karal, Sakarya Büyükşehir Belediyesi Turizm Komisyonu Başkanı Recep Yeşil Memişoglu, Kültür ve Turizm İl Müdürü Hüseyin Yorulmaz'un katkılarıyla türbede restorasyon çalışmaları başladı
önemli bir coğrafi konuma sahip olan Sakarya vilayeti tarihiboyunca pek çok önemli ismin iz bıraktığı bir ildir. OsmanlıDevleti zamanında Orhan Gazi, Yavuz Sultan Selim ya da KanuniSultan Süleyman gibi padişahlar; Rüstem Paşa, Yunus Paşa,Enver Paşa gibi devlet adamları; Gazi Akça Koca, Konur Alp yada Abdurrahman Gazi gibi kurucu beyler, İbni Batuta, EvliyaÇelebi, Katip Çelebi gibi seyyahlar ve daha niceleri bu isimlerarasında sayılabilir. Bu önemli isimlerin Sakarya bölgesindebıraktıkları izler çeşitli kitap ya da kaynaklara konu olmuştur.Sakarya coğrafyasında varlığı pek bilinmeyen, bölgemizdeönemli izler bırakmış kişilerde biri de Karaca Ahmed’tir. Pekçoğumuz bu ismi İstanbul’da adına atfedilen mezarlıktandolayı biliriz (Karaca Ahmet Mezarlığı). Orhan Gazi devrindeyaşayan Karaca Ahmed Anadolu’nun birçok yerinde gezmiş,bazı bölgelerde bir süre ikamet edip tekke kurmuş, halkaşifa dağıtmış bir derviştir
Rivayete göre Acem diyarındahükümdarlık yapan Süleyman el-Horasanî’nin oğludur.Annesinin adı ise Ana Sultan olarak geçer.
Karaca Ahmed’inPamukova tarihi içerisinde önemli bir yeri vardır.Osmanlıların ilk döneminde Pamukova, Akhisar sonrakidönemlerde Akhisar-ı Geyve olarak adlandırılmaktaydı. Pek çokdönemde kaza statüsünde olan bu ilçe, Hüdavendigar(Bursa)ve Kocaeli sancakları dâhilindeydi. 1954 yılında Sakarya’nınil olmasından bir süre sonra buraya bağlı bir ilçe olmuştur.Pamukova Osmanlı’nın Sakarya boylarında ilk yayılım alanıiçerisinde yer alıyordu.
Geçen asırlarda Batı Türkistan ve Azerbaycan’dan akın edip gelen ve Anadolu'nun muhtelif yerlerinde yaylaklar, kışlaklar edinmiş Türk boyları ve aşiretleri için yeni sahalar açılmış oluyordu. Göçebeliğe devam eden aşiretler, bu mümbitmıntıkada, hayvancılığa elverişli yerler arasında konup göçerken, bir kısmı da göçebeliği terk ederek köyler ve kentler kuruyorlardı.
Pamukova da yerleşime oldukça uygun bir konumdaydı.Orhan Gazi, Adapazarı’na doğru gelip oradan da doğudaDüzce, batıda ise İzmit’e doğru ilerlemek istiyordu. Bu durumdada öncelikli olarak fethedilmesi gereken yer Pamukova idi. Anadolu’ya gelerek Osmanlı himayesine geçen Karaca Ahmed, Orhan Gazi’nin Pamukova’yı fethine katılmıştır. Bölgenin fethiiçin önemli bir mukavemet noktası olan Paşalar Kalesi’ninde düşmesi ile birlikte Osmanlılar buralara yerleşmeye başlamışlardı. 1313 yılında Pamukova Osmanlı hakimiyetine girmiş oluyordu.
Gibons Pamukova’nın fethi ile ilgili şöyle diyor:“Bu sene, ehemmiyeti büyük bir takım vukuat dolayısıyla zikreşayandır. Bunların biri Sakarya’nın İzmit arkasındaki ovaya girdiği yeri muhafaza eden Akhisar’ın(Pamukova) zaptıdır. Burası Osmanlıların İzmit körfezi ile Karadeniz arasında uzanıp da Asya’nın şimal-i garbi köşesini teşkil eden dar yarım adaortasında ilerlemelerine karşı gelecek son hali idi.”
Bizanslıların olduğu gibi Osmanlı kuruluş döneminde önemli bir yere sahip olan Malagina/Melangeia olarak adlandırılan bölgenin Pamukova’nın üst kesimlerindeki Paşalar mevkiinin olduğu iddia edilmektedir.
Osmanlı hakimiyetine girdikten sonra Bizanslılar döneminden kalan Paşalar Kalesi’nin güney eteklerinde Paşalar köyü kurulur. Karaca Ahmed de buraya yerleşir.
Burada kurduğu tekke ile şehrin İslamlaşmasına katkıda bulunmuş ve pek çok mürit yetiştirmiştir. Yetiştirdiği müritler ondan sonra da yüzyıllarca bu tekkenin devamlılığını sağlamıştır.10 yıl civarı bir süre Pamukova’da kalan Karaca Ahmed, Orhan Gazi döneminde Bizanslılarla yapılan Pelekanon savaşından sonra Üsküdar’a gelerek bugün kendi adıyla anılan türbe ve mezarlığın bulunduğu bölgeye yerleşmiştir. Burada kitekkesi Osmanlı Bizans sınırında bir tampon bölge görevini üstlenmiştir
Karaca Ahmed, Rumeli’deki fetihlere katıldıktan sonraAnadolu’nun pek çok yöresini dolaşarak hem hastaları tedavi etmiş, hem de kurmuş olduğu tekkeler vasıtasıyla Anadolu’nun İslamlaşmasına katkıda bulunmuştur.Karaca Ahmed’in ruh hastalarını tedavi eden bir hekim olduğu inancı. “Karaca Ahmed ulu veli/ Uslu olur gelen deli” beytiyle günümüzde de devam etmektedir.
Osmanlı döneminde Seyyid Hüseyin Enîsî’ye ait olan “Mir’âtü’ll-vefâ li vücûhi’s-safâ” diğer adıyla Menâkıb-ı Karaca Ahmed isimli yazma esere göre, göre, Karaca Ahmed bir gün Sakari(Sakarya) Nehri kenarında seccade üzerinde ibadet ederken nehirden bir balık sıçrayıp Karaca Ahmed’in seccadesine gelmiş. Karaca Ahmed onu nehre salınca balık tekrar sıçrayıp seccadeye gelmiş. Bunun üzerine Karaca Ahmed’e balığın mürit olmak istediği ilham olunmuş, o da balığa evrâk telkinetmiş. Yazar, bu balığın bıyıklı bir balık olduğunu ve Karaca Ahmed ile dostlarının o tür balığı yemediğini nakleder. SeyyidHüseyin Enîsî’ye göre Üsküdar’daki Karaca Ahmed Türbesionun evladından birine aittir.
Orhan Gazi’nin oğlu olan Süleyman Paşa Pamukova’nın Eynel köyünü Karaca Ahmed Seydi’ye vakfetmiştir. Karaca AhmedSeydi’nin evlâdından Şeyh oğlu Seydi İbrahim’in tasarruf ettiği köyden 850 akçe gelir elde edilmekteydi.
Orhan Gazi döneminin en ünlü dervişlerinden olan Karaca Ahmed adına kurulan zaviyelere Batı Anadolu’nun pek çokyerinde rastlanır. Bu zaviyeleri kuranların evlâddan ya damüritlerinden oldukları kesindir.Sakarya’nın Pamukova ilçesine bağlı olan Paşalar köyündeyer alan Karaca Ahmed Türbesi’nde Karaca Ahmed’in ahfadıyatmaktadır. Yaptığımız araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır ki, bu türbede, bölgede vakfı da olan KaracaAhmed’in oğlu İbrahim ve yakınları yatıyor.13 Temmuz 2019 tarihinde Sakarya Valisi Ahmet Hamdi Nayir,Pamukova Belediye Başkanı Güven Övün, Kaymakamı RecaiKaral, Sakarya Büyükşehir Belediyesi Turizm Komisyonu Başkanı Recep Yeşil ve ilçe yöneticileri ile birlikte Paşalar köyüne gidip Karaca Ahmed Türbesi ve Cami’de incelemelerde bulunduk. Vali Ahmet Hamdi Nayir’in tarafıma yönelttiğiburada gerçekten kim yatıyor?
Sorusu üzerine bu makale ortaya çıkmıştır. Sakarya ve Pamukova tarihi açısındanoldukça öneme sahip olan bu mekanın turizme kazandırılmasıiçin önemli girişimler yapılmıştır. Yakın bir zamanda bu Türbeve Cami’nin bilinirliliği de artacaktır.
KAYNAK:MEDYABAR