Menenjit vakalarının ciddiyetine dikkat çeken Uzm. Dr. Hande Nur Demirel, erken tanı, hızlı tedavi ve aşılama ile bu tehlikeli hastalığın önüne geçilebileceğini ifade etti.
Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hande Nur Demirel, yakın zamanda Sakarya’da menenjit nedeniyle yaşanan bir kaybın, bu ciddi hastalığın yeniden hatırlanmasına neden olduğunu belirtiyor. Nadir görülmesine rağmen çok hızlı ilerleyebilen menenjit, zamanında fark edilmediğinde hayatı tehdit edebiliyor. Bu nedenle hem erken tanı hem de korunma yöntemleri, özellikle çocuklar için büyük önem taşıyor.
Menenjit Nedir?
Menenjit, beyin ve omuriliği çevreleyen zarların iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığın en sık nedenleri virüsler ve bakterilerdir. Viral menenjitler çoğu zaman daha hafif seyrederken, bakteriyel menenjit çok daha ağır bir tabloya yol açar ve acil tedavi gerektirir. Bakteriyel menenjit vakalarında saatler içinde hastanın durumu hızla kötüleşebilir ve hayati risk oluşabilir.
Belirtiler Neden Karıştırılabiliyor?
Menenjit, başlangıç döneminde sıklıkla üst solunum yolu enfeksiyonlarını andıran belirtilerle ortaya çıkar. Ateş, halsizlik, burun akıntısı ve boğaz ağrısı gibi şikâyetler görülebilir. Bu durum, hastalığın erken dönemde ayırt edilmesini zorlaştırır. Ancak bazı çocuklarda tablo kısa sürede ağırlaşır.
İlerleyen süreçte ateş yükselir, şiddetli baş ağrısı başlar ve kusma görülür. Işıktan rahatsız olma, ense sertliği ve genel durumda belirgin bozulma dikkat çeker. Bu belirtiler, menenjitin ciddiyetini gösteren önemli uyarı işaretleridir.
Bebeklerde Farklı Belirtiler
Bebeklerde menenjit belirtileri daha silik ve farklı olabilir. Emmede azalma, sürekli huzursuzluk, alışılmıştan farklı ve tiz ağlama, dalgınlık ya da uykuya meyil gibi durumlar ailelerin dikkatini çekmelidir. Ayrıca bıngıldakta şişlik de menenjit belirtileri arasında yer alabilir. Ateşle birlikte bebeğin veya çocuğun genel durumunda belirgin bir kötüleşme varsa, vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Menenjitten Korunmada Aşıların Rolü
Dr. Demirel, bugün menenjitin yeniden konuşulmasının en önemli nedenlerinden birinin aşılanma oranlarındaki düşüş olduğuna dikkat çekiyor. Oysa aşılar etkili olduğunda hastalık neredeyse tamamen ortadan kalkıyor. Bunun en çarpıcı örneği, geçmişte yoğun bakım servislerinde sık görülen Hib (Haemophilus influenzae tip b) menenjitidir. Hib aşısının ulusal aşı takvimine girmesiyle bu hastalık yıllardır neredeyse hiç görülmemektedir.
Ulusal aşı takviminde yer alan pnömokok ve Hib aşıları, menenjitin en sık nedenleri arasında bulunan bakterilere karşı ücretsiz koruma sağlar. Ancak menenjite yol açabilen önemli bir diğer bakteri olan meningokok için uygulanan aşılar henüz ulusal takvimde yer almamaktadır ve aileler tarafından ücretli olarak yaptırılmaktadır. Buna rağmen, meningokok menenjiti sağlıklı çocuklarda bile çok hızlı ve ağır seyredebildiği için bu aşıların yapılması özellikle önerilmektedir.
Aşılar Güvenli mi?
Menenjite karşı kullanılan aşılar uzun yıllardır uygulanmakta olup güvenilirliği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Aşı sonrası görülebilen ateş veya huzursuzluk gibi yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir. Buna karşın menenjit, kalıcı nörolojik hasarlar ve geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabilir.
Ne Zaman Acil Başvurulmalı?
Yüksek ateşle birlikte şiddetli baş ağrısı, ense sertliği, bilinç değişikliği, uyandırılamama ya da mor döküntülerin ortaya çıkması durumunda zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Menenjit nadir görülse de asla hafife alınmaması gereken bir hastalıktır. Belirtileri bilmek ve aşılarla korunmak, hem çocuklar hem de toplum sağlığı için atılabilecek en doğru adımdır.