Yüksek enflasyon ve döviz kurlarında oluşturulduğu pek çok uzmanca dile Türk Lirası'nda her an yaşanabilecek yüksek değer kaybı endişesi, vatandaşın araca olan talebini artırmış, pandemi, savaş, küresel enflasyon ortamı ile çip krizi nedeniyle otomotiv üreticileri bu talebe yetişememiş sıfır otomobilse adeta karaborsaya düşmüştü.
Bunun üzerine çıkarılan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'te, 16 Ağustos 2022 tarihinde yapılan düzenlemeye göre ticari faaliyet kapsamında otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlanması veya satışı ancak bu taşıtların ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre geçmiş olması koşuluyla yapılabileceği belirtilmişti.
Ayrıca bu taşıtların 6 ay ve 6 bin kilometre sınırı geçilmeden pazarlama ve satışının 1 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılamayacağı da paylaşılmıştı.
Kurallara uymayanlar için ise bu kapsamda denetimler yapılacağı ifade edilmiş, bu denetimler ise şu şekilde kayıtlara geçmişti:
Türkiye Noterler Birliği tarafından tüm ayrıntılarıyla birlikte Ticaret Bakanlığı'na iletilen ikinci el motorlu kara taşıtı satış kayıtları günlük olarak takip edilecek. Yetki belgesiyle ikinci el araç ticareti yapanların kısıtlama dâhilindeki her bir satışına doğrudan idari para cezası uygulanacak.
Ticari faaliyet kapsamında yetki belgesi olmadan doğrudan veya vekâleten otomobil ve arazi taşıtı satışı yapan gerçek veya tüzel kişilerin 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki satışları tespit edilecek. Ardından söz konusu satışlara ilişkin izahat talep edilecek. Ticari faaliyet kapsamında yapıldığı tespit edilen bu tür satışların her biri için satış yapanlara idari para cezası uygulanacak.
Ticaret il müdürlükleri vasıtasıyla tüm illerde oto galericiler, araç kiralama firmaları ve yetkili bayilerde işyeri denetimleri yapılarak 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki taşıtlara yönelik pazarlama ve satış faaliyetleri incelenecek. Ayrıca gelecek şikâyetler üzerine de işyeri denetimleri yapılabilecek. Denetlemelerde elde edilen bilgi ve belgeler neticesinde mevzuata aykırı hareket edenlere para cezası uygulanacak.
İlan siteleri üzerinden pazarlanan taşıtlara ilişkin ilan bilgileri de düzenli olarak bu sitelerden temin edilerek takip edilecek. Aykırı bir durum halinde oto galericiler, araç kiralama firmaları, yetkili bayiler ile kişilere her bir satış için ayrı ayrı idari para cezası uygulanacak.
İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'in yayımlanmasının üzerinden 5 ay geçti.
Ancak kısa süre önce bazı otoparklarda galericiler tarafından bekletilen birçok araç görüntülendi.
Sıfır pek çok aracın ise internet üzerinden yayımlanan ilanlarda ikinci el olarak sahte bilgilerle alıcı beklediği görülüyor.
Bu ilanlarda kilometre bilgisi 6 bin 1, 6 bin 100 gibi paylaşılıyor ancak satıcıların bir kısmı ilan açıklamasında bir kısmı ise telefon ile ulaşıldığında aracın sıfır olduğu bilgisini paylaşıyor.
'BAYİLER ARAÇLARI SAKLIYOR'
İsmini vermek istemeyen bir galeri esnafı ise bayilerin ellerindeki araçları sakladığını almak isteyenlerden satışı yapmak için liste fiyatının yüz binlerce lira üzerinde para talep ettiğini iddia etti. Bir kısım galerinin bu yolla sıfır araç temin ettiği ve piyasada kendi kârını ekleyerek satış yaptığı da tahmin ediliyor.
