Uzman Diyetisyen Başak Satar herkesin merak ettiği konuların başında olan domatesin prostata çaresi ile alakalı çok önemli açıklamalarda bulundu.

İçeriğindeki yüksek antioksidan kapasitesi bakımından en zengin besinlerinden olan domatesin vücuda faydalarını anlatan Uzman Diyetisyen Başak Satar domatesin zengin lif kaynağı taşıdığını belirterek, “Domates meyvesi, içeriği bakımından zengin vitaminlere sahiptir. Yüksek lif içermektedir. Ayrıca vitamin A, vitamin C, potasyum kaynağı olup demir ve fosfor gibi mineralleride içerir. Domatesin kalori ve yağ oranı düşüktür, kolestrol içermeyen bir meyvedir. Domatese kırmızı rengini veren metabolit ise likopendir. Bu metabolitlerin miktarı, türleri, olgunluk aşaması, iklim şartları, sıcaklık, ışık, toprak, gübreleme, sulama ve yetiştiricilik sırasında yapılan diğer işlemler, hasat ve depolama koşullarına göre farklılık gösterebilmektedir. 

“DOMATESİN FİTOKİMYASALI LİKOPEN”
Domates ile alakalı likopen’in de çok zengin bir kaynak olduğunu belirten Satar sözlerine şöyle devam etti, “Likopen, havuç, karpuz, kuşburnu, kestane kabağı, pembe greyfurt, papaya ve pembe guava gibi diğer sebze ve meyveler de, hatta bazılarında domatesten daha fazla bulunmasına rağmen yıl içinde tüketim miktarı göz önüne alındığında “likopenin kaynağı” domates olarak kabül edilmektedir. Likopen olgun domates meyvesinin kırkızı renge dönüşümünü sağlamaktadır. Ülkemizde ve dünyada sadece salatalarda değil ketçap, salça ve domates püresi olarak her alanda da kullanılmaktadır. Domates, domates suyu, sos, salça şeklinde işlendiği zaman, likopenin kimyasal yapısı ısıya bağlı olarak değişmekte, buda vücut tarafından daha kolay absorbe edilmesini sağlamaktadır. Genel olarak gıdaların işlenmesi sırasında besin kalitesinde bir azalma meydana geldiği düşünülür. Ancak işleme sırasında likopenin biyo yararlılığı ve besin kalitesi artmaktadır bunun sebebi hafif ısıl işlem etkisi veya domatesin hücre yapısının enzimatik olarak parçalanmasıdır. Likopenin biyo yararlılığı yağ, besin yoluyla alınan bileşenler, diğer karotenoidler, vitaminler ve minerallerden etkilenir. Buna göre işlenmiş ya da pişirilmiş domates ürünlerindeki likopenin biyo yararlılığı, ham domates ürünlerinden daha fazladır. Sonuç olarak en iyi tüketme yöntemi parçalara ayrılmış domatesin zeytinyağında sotelenerek tüketilme şeklidir. Vitamin C içeriği yüksek olduğu için hava ile temas ederek vitamin değerinde ve likopen miktarında azalma görülmektedir. Kesilen domatesleri hemen tüketmekte veya işlemekte fayda vardır.” dedi

“LİKOPEN VE PROSTAT”
“Likopenin insan sağlığı açısından öne çıkan bir özelliğininde antioksidan molekül olması ve dolayısıyla kanser oluşumunu azaltmaktaki görevi üstlenmesidir” Uzman Diyetisyen Başak Satar sözlerine şöyle devam etti, “Likopenin etkilerinin araştırıldığında ve ilk olumlu cevabın alındığı kanser tıpı, kötü prostat kanseridir. 1995 yılında ilk çalışma yapılmış ve haftada 1,5 porsiyon ile 10 porsiyon domates tüketen kişilerin hastalığa yakalanma riskinin yüzde 35 azalttığını gözlemlemişlerdir. Bu çalışma sonucunda prostat kanseri için tüm gözler domatesteki likopene çevirilmiştir. Prostat kanseri teşhisi konan ve ameliyatları planlanan otuz hastaya, ameliyat öncesi üç hafta süre ile günde 30 mg, likopen verildiğinde bu kişilerin ameliyatla çıkarılan dokuları, likopen verilmeyen hastalardan alınan biyopsi örnekleriyle karşılaştırılmış ve likopen verilen hastaların tümörlerinin küçüldüğü ve metastaz riskinin ortadan kalktığı görülmüştür. Likopenin prostat spesifik antijeni (PSA) düzeyini önemli oranda düşürdüğünü, yeni teşhis edilen prostat kanseri olgularında radikal prostektomi öncesinde 21 gün 30 mg likopen verilmiş ve sonucunda prostatta büyümeyi belirgin olarak yavaşlattığı görülmüştür. Antioksidanlar serbest radikallerin nötralize edilmesini sağlayarak dna, protein ve lipidler gibi hücre bileşenlerinin serbest radikallerden zarar görmesini engellemektedir. Likopen. Diğer karotenoidler ile kıyaslandığında özellikle tekli oksijeni yakalamada daha etkilidir. Bu sebeple, prostat kanseri tedavisinde kullanılmaktadır. 2 su bardağı domates suyu ortalama 35 mg likopen içermektedir. Gün içerisinde sabah ve akşam olarak taze hazırlanmış domates suyunu bir uzmana danışarak tedavinize ekleyebilir ve tüketebilirsiniz. Domatesi prostat tedavisinde rahatça kullanabilir, beslenme programlarınıza ekleyebilirsiniz. Likopen içeren vitaminler için mutlaka bir uzmana danışınız.” dedi