// Hüseyin Cumalı’nın özel haberi //
Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nda yaşanan faciayla birlikte Cumhuriyet Savcısı’nın yaptığı detaylı inceleme, şahitlerin ifadeleri, bilirkişi raporu, elde edilen delil ve dijital materyaller, çalışanların ifadeleri ve daha bir çok belge, bilgi ve delille birlikte hazırlanan iddianamede
-- Fabrika müdürü düzeyinde sorumlu olan şüpheli Hasan Ali V.’nin fabrikanın isleyiş ve idaresinde işverenlerden sonra en etkili ve söz sahibi kişi olduğu,
-- Fabrikada meydan gelen eksiklik ve aksaklıkların giderilmesinin şüphelinin asli görevlerinden olduğu,
-- Ancak dosya kapsamındaki müşteki, tanıklar ve bir kısım şüphelilerin beyanlarından
şüpheli Hasan Ali V.’nin kimsenin uyarı ve ikazlarını dikkate almadan kendi basına
buyruk bir şekilde fabrikayı idare ettiği,
-- Çoğu kez alanında uzman kimyagerlerin bile sözünün şüpheli tarafından dinlenilmediği,
-- Şüphelinin söz konusu fabrikanın faaliyet alanı ile ilgili herhangi bir tahsil ve uzmanlığı olmamasına ve fabrikada şoför olarak göreve başlayan şüpheliye işverenler tarafından fabrika genel müdürü düzeyinde görev ve yetki verildiği bu yetkisi kapsamında da teknik konularda alanında uzman kimyager ve diğer çalışanların tavsiyelerini dinlemeksizin kendi bildiği şekilde karar alıp uyguladığı,
-- Yine fabrikadaki tüm isçiler üzerinde daha fazla mal üretilmesi için isçilere baskı uyguladığı,
-- Bu durumların iş yerinde gerekli is güvenliği ve sağlığı ile ilgili tedbirlerin bir kenara bırakılarak yeterli sayıda üretim yapabilme gayesi ile çalışılmasına neden olduğu,
-- Bu kapsamda şüphelinin her ne kadar resmi olarak fabrika müdürü veya işveren vekili sıfatı bulunmasa dahi fabrikada fiilen bu sıfatla görev yaptığı,
--------------------
-- Şüpheli Ersan Ö.’nün fabrikada genel ustabaşı olarak çalıştığı,
-- Fabrikada tüm birimlerde çalışan isçilerin şüphelinin emir ve talimatı altında olduğu,
-- Şüphelinin fabrikadaki isleyiş ve üretimde isçiler üzerinde söz sahibi olduğu,
-- Dosya kapsamındaki beyanlarda fabrikada üretimde bir eksiklik ve arıza durumu meydana geldiğinde işçilerin şüpheli ile irtibata geçtiği ve şüphelinin bu yönüyle yetki ve söz sahibi olduğunun anlaşıldığı,
-------------------
-- Şüpheli Asiye A. ve müşteki şüpheli Ahmet Ç.’nin ise fabrikanın sorumlu
müdürleri ve kimyagerleri oldukları,
-- Her iki şüphelinin de resmi olarak işveren vekili olarak atandıkları,
--Her ne kadar şüpheliler beyanlarında sadece evrak üzerinde sorumlu müdür
olduklarını gerçekte fabrikada sözlerinin geçmediğini,
-- Şüpheli Hasan Ali V.’nin tüm kararları verdiğini beyan etmiş iseler de müşteki şüpheli Ahmet Ç.’nin alınan beyanında "2014 yılında fabrikada 1 kişinin hayatını kaybettiği patlama olayı meydana geldikten sonra fabrika ortağı Ali Rıza Ergenç C.’nin kendisini ve Asiye A.’yı yanına çağırarak o tarihte sorumlu müdür Tuğba K.’nin yerine sorumlu müdür olarak kendilerini görevlendireceğini söylediğini,
-- Kendisinin de bunu ilk basta karsı çıksa da sonradan kabul ettiğini, o tarihten sonra sorumlu müdür olarak görev yaptığını, Çin Mahallesi’nde çalışan isçilerin görev paylaşımı ve çalışma esaslarının kendisinin belirlediğini " beyan etmesi,
-------------------
-- Şüpheli Asiye A.’nın ise beyanında denetimlerde kendisinin isçileri yanlarında fazla
malzeme bulundurdukları hususunda sürekli uyardığını,
-- Kendisinin Çin Mahallesi denilen yeri denetlemediğini,
-- Bu bölümden Ahmet Ç.’nin sorumlu olduğunu,
-- Bu bölüme hiç inmediğini beyan etmesi karşısında şüphelilere işveren vekilli sıfatı ve tüm fabrikanın üretim, iş güvenliği,
-- İdari isleyiş ve diğer hususlarda sorumluluk yükletildiği,
-- Bu kapsamda şüpheliler Hasan Ali V., Ersan Ö., Asiye A. ve müşteki şüpheli Ahmet Ç.’nin depolar içerisinde ve laboratuar ve imalathanelerde olması gerekenden daha fazla
patlayıcı ve yanıcı maddenin bulundurulması,
-- Çin Mahallesi denilen yerde yasal olmayan bir şekilde ve tüzüğe aykırı olarak depolama ve üretim yapılması,
-- Binaların bazılarında özensiz elektrik bağlantıları ve binalarda havalandırma amaçlı
kullanılan aspiratörlerin (Fan) exproof (sızdırmaz) olmaması,
-- Çin Mahallesinde elektrik bulunan yerlerde kaçak akım rölesinin bulunmaması,
-- Çin Mahallesi denilen yerde barutum üretim izni olmaksızın kaçak olarak barut
üretilmesi ve bu barutun imalatta kullanılması,
-- Fabrikada acil durumlar için bulunması zorunlu olan toplanma alanı ve sığınağın
bulunmaması,
-- Bölümlerde çalışan isçilere fazla is çıkarması için sürekli olarak baskı yapılması
nedeniyle iş yetiştirebilmek adına isçilerin gerekli dikkat ve özeni göstermeden
çalışıyor olması,
-- Tüm isçilere yanmaz kıyafet ve anti statik ayakkabı vb. koruyu donanım ve ekipmanın
yeterli düzeyde ve miktarda verilmemesi,
-- Genelde ilkokul mezunu olan isçilere gerekli ve yeterli is güvenliği eğitiminin
verilmememsi zaman zaman verilen eğitimin ise A sınıfı is güvenliği uzmanlık belgesi
bulunmayan iş güvenliği uzmanı tarafından verilmesi,
-- İş yerinde is sağlığı ve güvenliği hukuku bakımından düzenlenen yükümlülüklerin tam olarak sağlanmaması ve iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için “gerekli” olan tüm önlemlerin alınmaması,
-- Olay yerinde yapılan incelemeler neticesinde ve Bilirkişi raporu ile tespit edilen,
yukarıda detaylı olarak anlatılan eksiklikçiklerin giderilmemesi, nedenlerinden dolayı
olayın meydana gelmesinde ihmal kusurlarının bulunduğu,
-----------------
-- Şüpheli Aslı B.’nin patlamanın meydana geldiği fabrikada is güvenliği uzmanı
olarak çalıştığı,
-- Ancak iş sağlığı ve güvenliği noktasında denetim ve danışmanlık görevini tam
anlamıyla yerine getirmediği,
-- Patlamanın meydana geldiği Çin Mahallesi’ne hiç inmediğinin gerek dosya kapsamındaki beyanlardan gerekse bu bölümde defter ve kayıtlara geçilmiş hiçbir tespit ve eksikliğe yer verilmemiş olmasından anlaşıldığı,
-- Şüphelinin alınan beyanında "fabrikada bir çok eksiklik gördüğünü, bu durumu bazen yazılı bazen de sözlü olarak işverene bildirdiğini ancak işverenin her şeyin deftere yazılmasına izin vermediğini, ancak ilgili fabrikanın çalışma sekli itibariyle büyük tehlike arz ettiğini" beyan etmiş ise de bu durumun tek basına şüphelinin sorumluğunu ortadan kaldırmadığı,
-- Bu haliyle de şüphelinin; Görev aldığı işyerinde göreviyle ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri mevzuata uygun olarak belirlememesi ve işverene yazılı olarak bildirmemesi,
-- Patlamanın meydana geldiği Çin Mahallesi’nde hiç bir inceleme denetimde
bulunmaması,
-- Burasıyla ilgili bilirkişi tarafından tespit edilen yukarıda yazılı eksikliklerin tespit edilmemesi ve işverene yazılı olarak bildirilmemesi,
-- İşveren tarafından giderilmeyen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi
veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri acil ve hayati tehlike arz
etmesine rağmen bu durumun bakanlığın yetkili birimine bildirilmemesi,
-- İş güvenliği uzmanınca tutulması gereken evrakların usulüne uygun tutulmaması,
-- Genelde ilkokul mezunu olan isçilere gerekli ve yeterli iş güvenliği eğitiminin
verilmemesi,
-- Olay yerinde yapılan incelemeler neticesinde ve Bilirkişi raporu ile tespit edilen
yukarıda detaylı olarak anlatılan iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklikçiklerin
giderilmemesi nedenlerinden dolayı olayın meydana gelmesinde ihmal ve kusurunun
bulunduğu görülmüştür.
---------------------------
NE OLMUŞTU!
Sakarya'nın Hendek ilçesi Yukarıçalıca mevkisinde yaklaşık 15 dönüm üzerine kurulu havai fişek fabrikasında 3 Temmuz'da saat 11.15 sularında meydana gelen ve yaklaşık
3 ŞEHİT
Bu patlama sonrasında fabrikada kalan patlayıcının kontrollü imhası amacıyla Adapazarı ilçesi Taşkısığı mevkisine 9 Temmuz'da saat 11.35 sularında kamyonla getirilmişti ve araçtan indirildiği sırada meydana gelen patlamada Jandarma Astsubay Çavuş Halil Tuna Akgöz, Jandarma Uzman Çavuş Mesut Yazar ve Jandarma Uzman Onbaşı Fatih Monga Şehit olmuş, 8 jandarma personeli ile kamyon şoförü yaralanmıştı.
NE İSTENİYOR!
Toplam 108 müştekinin bulunduğu 27 sayfalık iddianame de Cumhuriyet savcısı “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" iddiasıyla fabrika sahipleri Ali Rıza Ergenç C. (75), Yaşar C. (48) ile Ersan Ö. (43), Hasan Ali V. (58), Aslı B. (40), Asiye A. (44) ve müşteki şüpheli Ahmet Ç. (31) için 2 yıl 8'er aydan 22 yıl 6'şar aya kadar hapis cezası istendi.
