TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Sakarya Şube Başkanı Semih Uçar, 17 Ağustos depreminin 26. yıl dönümü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, “Deprem değil, ihmal öldürüyor” diyerek, afetlere karşı alınmayan önlemlere dikkat çekti.
Uçar, 23 Nisan 2025’te İstanbul Silivri açıklarında meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki depremin, beklenen büyük İstanbul depremiyle ilgili kaygıları bir kez daha gündeme getirdiğini hatırlatarak, tartışmaların yalnızca depremin zamanı ve büyüklüğü etrafında şekillenmesini eleştirdi. “Oysa asıl sorun, kentlerimizin güvenli olmayışıdır” dedi.
“6 milyon riskli yapının hangisi riskli belli değil”
Türkiye genelinde yaklaşık 6 milyon yapının riskli olarak değerlendirildiğini ancak bu yapıların hangilerinin gerçekten tehlike arz ettiğine dair net bir tespitin yapılmadığını ifade eden Uçar, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremleri hatırlatarak şu uyarıda bulundu:
“11 ilde 240 binden fazla bina ya yıkıldı ya da ağır hasar aldı. Gerekli incelemeler önceden yapılmış olsaydı, bu binalar zamanında boşaltılabilir, can kayıpları en aza indirilebilirdi.”
“Kentsel dönüşümde rant ön planda, riskli bölgeler ihmal ediliyor”
Kentsel dönüşüm sürecinin amacından saptığına dikkat çeken Uçar, sürecin büyük ölçüde rant odaklı yürütüldüğünü belirtti. Riskli alanlarda yeterince dönüşüm yapılmadığını vurgulayan Uçar, 2012’den bu yana sadece 238 bin riskli yapının dönüştürüldüğünü ve bunun toplam riskli yapıların yalnızca yüzde 4’üne karşılık geldiğini söyledi.
6 Şubat vaadinde gerçekleşme oranı sadece %32
Uçar, 6 Şubat depremlerinin üzerinden yaklaşık 30 ay geçmesine rağmen, afet sonrası verilen konut sözlerinin büyük oranda yerine getirilmediğini de dile getirdi. Uçar, “650 bin konut inşa edileceği söylenmişti, fakat bugüne dek bunun yalnızca yüzde 32’si tamamlandı. Hâlâ geçici yerleşim alanlarında yaşamak zorunda kalan on binlerce vatandaşımız var” dedi.
“Afet değil, ihmalkârlık öldürüyor”
Depremlerin doğal bir olay olduğunu ancak felakete dönüşmesinin tamamen insan kaynaklı olduğunu söyleyen Uçar, açıklamasını şu sözlerle tamamladı:
“Rantı değil, insanı önceleyen bir kentleşme anlayışı ivedilikle hayata geçirilmeli. Yapı denetimi, kamusal bir hizmet olarak yeniden yapılandırılmalı; meslek odalarının bilgi birikimi ve uzman kadroları sürece dâhil edilmelidir. Bilimin rehberliğinde harekete geçmek için artık daha fazla zaman kaybedilmemelidir.”
