Hüseyin Cumalı yazdı...
Malum, Orman Bakanlığı ülke genelinde olduğu gibi Sakarya’da da zaman zaman gıda denetimlerine çıkar. Yapılan bu denetimlerde Sakarya’daki bazı işletmelerde “tek tırnaklı” dediğimiz at ve eşek eti satışı tespit edilir. Bu işletmeler hakkında “en üst sınırdan” ceza kesilir. Aradan bir yıl geçer ve yine aynı rutin denetimler yapılır. Yine at ve eşek eti satan işyerleri tespit edilir. Yine “en üst sınırdan” ceza kesilir…
*
Bu döngü yıllardır böyledir. At ve eşek eti satanlar tespit edilir ve kamuoyunun gazını almak için “en üst sınırdan” denilerek ceza kesildiği açıklanır. Oysa ailesi, çocukları, kendisine at ve eşek eti yedirilen vatandaşın beklentisi çok ama çok farklıdır. Her yaşanan skandal sonrasında Sakarya halkının beklentisi “en üst sınırdan cezai işlem yaptık” değil…
*
Sakarya halkı küçük kızına at eti yediren, küçük oğluna eşek eti yediren, ailesine hastalıklı at ve eşek eti yedirenlerin en sert cezalara çarptırılmasını istiyor. Mağdur vatandaş at ve eşek eti satan firmaların deşifre edilmesinin yanı sıra ilk tespitte 6 ay, 2. tespitte 1 yıl, 3. tespitte işyerinin kapatılması ve yüklü miktarda ceza kesilmesini istiyor. Hatta firma sahipleri ve yöneticilerinin de hapis cezası almasını istiyor…
*
Kamuoyunun beklentisi böyle iken bakanlıkta işler böyle yürümüyor. At ve eşek eti satan firmalar tespit ediliyor ve “en üst sınırdan ceza kesildik” deniyor. Size örnek vereyim. Sakarya’da sucuk üretimi yapan bir işyeri var. İlk yakalandığında para cezası aldı. 2. yakalandığında para cezası aldı ve işyeri kağıt üzerinde başkasına devredildi. 3. kez yakalandığında yine ceza aldı ve işyeri devredildi…
*
Hale bakın. İşyeri kapanmıyor. Sahibi kağıt üzerinde değişiyor ve “en üst sınırdan” para cezası kesiliyor. Hal böyle olunca Sakarya’da at ve eşek eti satışı durur mu! Durmaz, durmadığını da size yakın tarihlerde yaşanan örnekler vereyim. Yakın tarihler diyorum. Çünkü bu kentte 1984 yılından bu yana gazetecilik yapıyorum. Dolayısıyla Sakarya Nehri kenarından tutunda, Yazlık Mahallesi’ndeki ahırlarda at ve eşek kesimlerine yapılan operasyonları da size anlatabilirim…
*
Ama biz öyle yapmayalım. Çok eskiye gitmeyelim. 2019 yılından başlayalım. Tarım ve Orman Bakanlığı, at ve eşek eti satan firmaları 2019 yılında deşifre etti. İsimleri deşifre edilen bu işyerleriyle ilgili olarak her zaman olduğu gibi “en üst sınırdan cezai işlem yaptık” denildi. Yıllardır aynı muhabbet ve millet at ve eşek eti yemeye bir şekilde devam ediyor. Bu şehrin, bu sokakların gazetecisi olarak “yeter artık” dedim ve başında olduğum Sakarya Halk Gazetesi’nde o manşeti attım…
*
Oturdum klavyenin başına ve at etinin “Atı”, at etinden yapılan yaprak dönerin “yaprağı” oldu sana “At Yaprağı” ve bende “At Yaprağı Yemişik” diye manşet attım. Vay arkadaş kıyamet koptu. Şehir yıkılıyor. Ekşi Sözlük, Uludağ Sözlük gibi ünlü siteler “Sakarya’da ‘at yaprağı yemişik’ diye yerel gazete manşet attı. Yok böyle bir manşet” diye Sakarya Halk Gazetesi’nin 1. sayfasını yayınladı. Sosyal medya yıkıldı. Ülkede gündem olduk…
*
Yıllarca millete bu kentte at ve eşek eti yedirdiler, milleti kırmızı etten soğuttular, bunları yaparken malı götürdüler, piyasada at ve eşek bırakmadılar. Bütün bunları yapanlar gündem olmadı. İki günde unutuldu. Ama benim attığım “At Yaprağı Yemişik” manşeti aylarca, yıllarca unutulmadı. İyi güzel de sonuç ne oldu. Benim manşetim halen unutulmadı ama bu kentin at ve eşek eti yediren firmaları unutuldu…
*
Tarih Aralık 2021 ve yapılan bir ihbarla birlikte jandarma Sakarya Nehri’nin Arifiye Kumbaşı Mahallesi kenarında at kesimi ihbarını aldı. Yapılan baskınla birlikte jandarma 4 eşek ve 43 adet at ele geçirdi. Yapılan aramada bıçak, masat, poşet, el kantarı ilaç, enjektör ve demir askı gibi kasap aletlerini ekipler buldu. Adliyeye sevk edilen şüpheliler ise “en üst sınırdan cezai işlem yaptık” denilerek serbest kaldı…
*
Yıl 2022 ve yine at ve eşek eti satan firmalar deşifre oldu. Bakanlık yine isimleri açıkladı ve bu kez Sakarya’nın en ünlü restoranı, köftecisi filan da var. Şehir yıkılıyor. Sakarya’da et satışları düştü ve lokantalar dahil esnaf perişan oldu. Bir değil, iki değil, üç değil, yıllardır bu at ve eşek eti satışları bitmiyor. Çıktım TV 264 ekranlarında neler söyledim. Canlı yayında beygir “at eti yiye yiye at gibi oldum” diyerek gibi kişnedim. Sonuç, yine unutuldu…
*
Günlerce manşet yaptım, köşe yazısı yazdım, canlı yayınlarda anlattım, ulusal basında bu işlere parmak bastım. Gıda terörünü gündemde tuttum. Sonuç, at ve eşek eti işi hep unutuldu Yıllarca ilçelerde bu tip olaylar yaşandı. At kesimi sırasında basılanlar oldu. Onlarda unutuldu. Yıllarca jandarma ve polis baskınlarında kesime hazır atlar yakalandı. Atlara el kondu. Atlarla birlikte yakalanan şüpheliler için “en üst sınırdan cezai işlem yaptık” denildi. Sonuç, yine unutuldu…
*
Ve yıl 2024’e geldik. Tarım ve Orman Bakanlığı, geçen Ramazan ayı boyunca yaptığı denetimlerde Sakarya’da üretim yapan 2 firma ile 4 lokantadan alınan numunelerde at ve eşek eti tespit etti. Klasik ismi açıklanmayan bu firmalara “en üst sınırdan” işlem yapıldı. Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu…
*
Bu gelişme sonrasında Sakarya Köfteciler, Kebapçılar ve Lokantacılar Odası Başkanı Serdar Gök basın açıklaması yaptı. Konunun takipçisi olduklarını ve olayın tüm Sakarya esnafına yansıtılmaması gerektiğini söyleyen Başkan Gök, gerekli girişimlerde bulunarak tek tırnaklı et tespit edilen üretim ve satış firması ile lokantaların isimlerini ifşa edeceklerini söyledi…
*
Geçen Ramazan ayında yaşanan bu olay sonrasında restoran, lokanta, aperatif, cafe ve benzeri işyerlerini işleten esnaf sürekli bana, “Cumalı, sen bu işleri iyi takip ediyorsun. Kimse bu işyerleri açıklansın. İsimleri deşifre edilsin. Çünkü bütün esnaf ve işletmeler zan altında kalıyor. Hepimiz mağdur oluyoruz” diyor…
*
Şimdi bende buradan Sakarya Köfteciler, Kebapçılar ve Lokantacılar Odası Başkanı Serdar Gök”e çağrı yapıyorum. Kim bu kentte millete at ve eşek eti yedirdiyse deşifre edin. Kim bu kentte millete at etinden yaprak döner yedirdiyse, et yemeği yedirdiyse, köfte veya hamburger yedirdiyse, kısacası et ürünü yedirdiyse çıkın açıklayın…
*
Açıklayın ki hem dürüst, namuslu, işini adam gibi yapan esnafın mağduriyeti de son bulsun. Hem de ailesiyle birlikte yemek yemeye gelen müşterisine at ve eşek eti yedirenler deşifre olsun…
*
Devam edecek…
