Bir şehirde binlerce dernek varken insan ister istemez şu soruyu soruyor: “Bu kadar dernek içinde, şehrin gündemine yön veren, topluma nefes olan kaç dernek var?”
Biliyorum… Bu yazıyı okuyan birçok dernek başkanı “Yine nereden çıktı bu eleştiri?” diye homurdanacak. Ama eleştiri, doğru yapıldığında herkese ayna tutar; eksikleri görüp kendimizi yenilememize yardımcı olur.
Ahbap Örneği: Derneklere Açık Bir Davet
Türkiye’nin sevilen sanatçısı Haluk Levent’in kurduğu Ahbap Derneği; dayanışma, iyilik ve şeffaflık değerleriyle tüm Türkiye’ye örnek oluyor. Bu örneğin, kamu yararına faaliyet yürüten tüm derneklere yol gösterici olmasını diliyorum.
Sakarya’da 1.966 Dernek Var… Ama Kaçı Aktif?
Haziran 2025 verilerine göre Sakarya’da 1.960 dernek bulunuyor. Sayı artmış bile olabilir. Türkiye genelinde ise Sakarya, dernek sayısında 8. sırada. İstanbul ve Ankara ilk iki sırayı alırken, Sakarya’nın bu yoğunluğu aslında önemli bir potansiyeli işaret ediyor.
Sorun şu: Bu derneklerin kaçı toplum yararına, sorunların çözümüne yönelik güçlü bir ses çıkarıyor? En Fazla Engelli Derneği Var… Ama Sesleri Yok
Kentte en çok sayıda bulunan dernekler engelli dayanışma dernekleri. Ne var ki çoğunun sesi soluğu çıkmıyor.
Bir kişi hariç: Engelsiz Sakarya Platformu Başkanı Selim Özen. Özen, yıllardır hem kamuoyuna seslenen hem sosyal sorunlara dikkat çeken aktif bir isim.
Sivil toplumun gücü tam da burada ortaya çıkar: Sorunu konuşacaksın, anlatacaksın ve çözüm için mücadele edeceksin.
Kadın Dernekleri Var Ama Katılım Yok
Türkiye’nin en büyük yarası olan kadına yönelik şiddet, her gün karşımıza acı olaylarla çıkıyor.
Sakarya’da çok sayıda kadın derneği olmasına rağmen, yapılan basın açıklamalarında katılım sayısı 20’yi, başka bir etkinlikte 30’u geçmiyor. Toplumsal sorunlara “kalabalık ve güçlü bir sesle” tepki verilemediği sürece, önleyici tedbirlerin alınması da gecikiyor.
Emekliler Dernekleri: Binlerce Üye, Sıfır Sonuç
Bir dönem “TOKİ emeklilere konut yapacak” söylentisi yayılmıştı. Bu söylentiyle emekliler derneklerine binlerce kişi üye oldu. Aradan yıllar geçti… Konut yok, çözüm yok. Sadece düzenli bir aidat ödemesi var. Bugün en düşük emekli maaşı 16 bin 900 TL, Sakarya’da ev kiraları 20-30 bin TL bandında. Bu kadar acil bir sorun varken emekliler derneği nerede?
Sendikalar Gibi Mücadele Eden Dernekler Nerede?
Sendikalar nasıl toplu sözleşme masasına oturup çalışanların hakkını alıyorsa, derneklerin de kendi alanlarında aynı mücadele ruhuyla çalışması gerekir. Toplumun sorunlarını çözmek, ses olmak, baskı oluşturmak derneklerin asli görevidir.
Basın Dernekleri de Sınavda
Sakarya’da gazetecilik alanında birçok dernek var:
Sakarya Gazeteciler Cemiyeti
Sakarya Gazeteciler Birliği
Sakarya Radyo Televizyon ve İnternet Yayıncıları Derneği
Ve sosyal medya platformlarında kurulan çeşitli yapılar…
Ancak bu derneklerin gazetecilerin yaşadığı problemlerde somut bir adım attığını söylemek zor.
Bu noktada olumlu bir örneği anmak gerek:
TİMBİR Genel Başkanı Dr. Süleyman Basa, Türkiye genelinde gazetecilere üniversiteler ve bakanlıklar aracılığıyla önemli eğitimler sağlıyor. Ben de zaman zaman katılıyorum vegerçekten faydasını görüyorum. Mesleğin saygınlığı için bu tür eğitimler şart.
2 Bin Dernek, Koca Bir Sessizlik
Sakarya’da kamu yararına çalışan yaklaşık 2 bin dernek var. Bu dernekler; Sosyal ve kültürel hayata katkı sunmalı, Sorunlara karşı çözüm üretmeli, Yardıma ihtiyacı olanların elinden tutmalı, Toplumu güçlendirmeli… Türkiye’nin en büyük örneklerinden biri olan Ahbap hareketi ortada.
Çalışıyor, koşturuyor, dayanışmayı büyütüyor.